Arkeoloji ve Sanat Kültürleri Buluşturuyor

Demet Güral

“Sanat ve Arkeoloji” Projesi

Aşıklı Höyük Dostları Derneği olarak, Türkiye ve AB ülkelerindeki sivil toplum kuruluşlarını biraraya getiren, bilim ile sanatı buluşturarak, aralarında  oluşturacakları diyalog ile Türkiye’deki kültürel mirasın ulusal ve uluslararası düzeyde tanıtılmasını hedefleyen bir proje başlatıyoruz.

Proje kapsamında, Türkiye, İspanya ve İngiltere’de sergiler ve eş zamanlı  etkinlikler planlıyoruz.

İspanya’da Universitat Autònoma de Barcelona ve İngiltere’de University of Dundee ile ortaklaşa yürüttüğümüz bu projenin ana destekçisi, Avrupa Birliği’nin ‘Grant Scheme for Common Cultural Heritage: Preservation and Dialogue between Turkey and the EU-II (CCH-II)’ hibe programı.

 Projemiz, sanat, tarih, sanat tarihi, arkeoloji ve antropoloji gibi farklı disiplinleri bir araya getirerek, dünyanın ilk yerleşim yerlerinden biri olan Aşıklı Höyük’ü tanıtmayı da amaçlıyor. 

Yola çıkış noktamız, çeşitli sanat biçimlerinin farklı kültür ve geçmişleri olan insanları birleştiren ortak bir dil olması. Bu kapsamda, farklı ülkelerden 13 sanatçı Aşıklı Höyük’ten ilham alarak, Aşıklı’daki günlük yaşamı, Aşıklı’nın insanlık tarihindeki yerini çeşitli sanat formlarında yansıtacaklar. 10 bin yıllık kültürel bir değerin, günümüzde ne anlama geldiğini yorumlayacaklar. 

Proje etkinliklerinin en önemlisi, 2022 Şubat ayında İstanbul’da açılması planlanan “Lines of Site – Kazı İzleri ” sergisi. Daha sonra sırası ile Barselona,  Dundee  ve Londra’da fiziksel veya sanal sergiler ve  bunlarla eşgüdümlü kültürel miras, Anadolu Neolitiği, prehistorik sanat, sanat ile bilimin örtüşmesi ve  benzeri konularda seminer ve çalıştaylar planlanıyor. 

Projenin diğer önemli boyutunu, yerelde yapılacak çalışmalar oluşturuyor. Aksaray’ın Gülağaç ilçesi ve çevresinde yaşayan çeşitli yaş gruplarından bireyler için, kültürel mirasın önemini, yerel kültürel değerlerin anlaşılması ve benimsenmesi konularını vurgulayacak eğitim çalışmaları olacak. 

Bu çalışmaların merkezinde Neolitik gıda ormanı oluşturulması, yerli buğday ve tahıllarla ekmek ve unlu mamül yapımı gibi çalışmalar; Aşıklı Höyük döneminden günümüze gelen, bitki köklerinden boya elde etme, kumaş boyama, baskı teknikleri gibi atölyeler var. Bu çerçevede yerel yönetim, kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmayı, bölge kalkınması ve tanıtımına katkıda bulunmayı amaçlıyoruz. 

Süresi 15 ay olan projemizin önemli hedeflerinden biri Türkiye ve AB ülkelerinde benzeri konularda çalışan STK’larla uzun soluklu işbirlikleri kurarak, ortak kültürel mirasımızın bir sonraki kuşaklara  aktarılması konusunda uzun vadeli politikaların, çalışmaların daha etkin bir hale getirilmesi için çabaları güçlendirmek.  

Aşıklı Höyük kazı ekibi, komşuları Kızılkayalar köyü sakinleriyle, içinde bulundukları Gülağaç ve komşu Güzelyurt ilçesinde yaşayanlarla etkileşim içinde bulunmaya, bölgenin gelişmesi ve kalkınmasına katkıda bulunmaya, ve en önemlisi çalışmalarını yöre insanlarıyla paylaşmaya her zaman özen gösteriyor.

Yöre insanlarının, Aşıklı Höyük’ü daha iyi tanımaları, arkeologlarla iletişim içinde olmaları, buradaki kültürel mirası benimsemeleri ve sahiplenmeleri için çok önemli. 

Bu amaçla, kadın ve genç kızlar için el becerisi, 7- 13 yaş arası çocuklar için yazarlık atölyeleri düzenlendi. Bunlar, katılanların özgüvenlerini artırmalarını, sosyalleşmelerine katkıda bulunmayı da hedefliyordu. 

Ayrıca, “Arkeoloji Okulu” ve akşam sohbetleri gibi faaliyetlerle, arkeoloji çalışmaları yöre insanlarıyla paylaşıldı. 

AB destekli “Sanat ve Arkeoloji” projesiyle, bugüne kadar yapılan çalışmalara yeni boyutlar katmayı, kalıcı izler bırakmayı hedefliyoruz.